1. PAARDENSPORT MET
AANGESPANNEN PAARDEN
waarop een pikeur zit. Iedere andere vorm van gang
van het paard dan de draf (waarbij het paard twee benen, diagonaal, gelijktijdig
neerzet) heeft diskwalificatie tot gevolg. Draverijen worden
meestal gelopen over afstanden van 1600 m tot ca. 3000 m; de zgn.
kortebaandraverijen over 300 m tot 800 m. Handicaps (voorgiften
van 20 m of een veelvoud daarvan, maximaal 80 m, bepaald door de
winsom van het paard) zijn gebruikelijk.
b. Tuigpaardensport, het rijden met eenspannen, tweespannen,
langspannen (twee of drie paarden voor elkaar gespannen, de
tandem of randem) en meerspannen. Men
Deelnemers aan een jacht steken een rivier over. De officials bij een jacht dragen over het algemeen felrode jassen die bekend staan als 'pinks'. |
onderscheidt: 1. de gebruiksproef,
waarbij de opdracht o.m. omvat het volstrekt stil kunnen staan,
vanuit draf tot stilstand komen, achteruitrijden,
snelheidswisselingen en wendingen; 2. de dressuurproef, die o.m.
baanfiguren, gangsoorten en achteruitrijden omvat; 3.
hindernisrijden, waarbij een parcours met hindernissen, nauwe
doorgangen, scherpe wendingen en waterkuilen zo snel mogelijk,
met zo min mogelijk strafpunten, moet worden afgelegd.
2. DE RUITERSPORT, WAARBIJ DE PAARDEN
ONDER DE MAN WORDEN GEREDEN
(heggen, lage hekken, waterkuil e.d. in een vlakke
baan) en terrein- of jachtritten of crosscountry's (rennen in het
open veld, over een parcours waarin heuvels, sloten, muren en
wallen, struikgewas e.d.). In de eerste twee gevallen krijgen
succesvolle paarden een handicap (verzwaring van het mee te
voeren gewicht). Hier wordt gezamenlijk, bij crosscountry's
meestal individueel gestart, waarbij men tegen de
klok rijdt. De afstanden bij vlakkebaanrennen en
steeplechases variëren van 400 m (de quarter horse races in de
Verenigde Staten) tot ruim 7500 m. Crosscountry's (te
onderscheiden van de vossenjacht) gaan vaak over veel grotere
afstanden. De beroemdste vlakkebaanrennen ter wereld zijn de
Derby te Epsom in Engeland (sedert 1780) en de Kentucky-Derby in
de Verenigde Staten. De Britse Grand National, jaarlijks te
Aintree bij Liverpool gehouden over een afstand van 7600 m, is de
befaamdste steeplechase.
Springconcoursen maken vaak deel uit
van paardenshows en de springsport is als sport tot de
Olympische spelen toegelaten. De wedstrijd bestaat erin
dat paard en ruiter een voorgeschreven, vrij kort
parcours afleggen waarbij hindernissen (sprongen) zo
foutloos mogelijk moeten worden genomen. Jean-Marc Loubat/Agence Vandystadt/Photo Researchers, Inc. |
b. De springsport, wedstrijden over
een klein parcours waarin kort na elkaar een aantal hindernissen
(sprongen) moet worden genomen. De combinaties starten
individueel. Er is een maximaal toegestane rijtijd; strafpunten
worden gegeven bij het overschrijden daarvan, bij het omverwerpen
van een hindernis, bij weigering van het paard een hindernis te
nemen e.d. In de puissance, met relatief bijzonder zware
sprongen, geldt geen maximale rijtijd. In het jachtspringconcours
worden fouten uitgedrukt in strafseconden.
Springsport Springconcoursen maken vaak deel uit van paardenshows
en de springsport is als sport tot de Olympische spelen
toegelaten. De wedstrijd bestaat erin dat paard en ruiter een
voorgeschreven, vrij kort parcours afleggen waarbij hindernissen
(sprongen) zo foutloos mogelijk moeten worden genomen.
c. De dressuur,
rijkunstoefeningen in een rechthoekige manege (20 bij 60 m of 20
bij 40 m). De combinatie wordt beoordeeld op het juist uitvoeren
van de voorgeschreven oefeningen, tempo, sierlijkheid,
gehoorzaamheid van het paard, houding en overwicht van de ruiter
e.d. Wedstrijden worden gehouden in een aantal categorieën met
oplopende moeilijkheidsgraad, met als hoogste de zgn.
grandprixdressuurproef.
De military is een samengestelde wedstrijd. Na de eerste dag
(dressuur) wordt op de tweede dag een individuele
uithoudingsproef gehouden, bestaande uit een rit van 6000 m over
wegen en paden (maximaal toegestane tijd 25 minuten; geen
winstpunten te behalen), een steeplechase over 3600 m (tegen de
klok; maximaal toegestane tijd 6 minuten) met aansluitend een rit
van 12 000 m over wegen en paden (maximaal toegestane tijd 50
minuten; geen winstpunten te behalen) en ten slotte een zeer
zware crosscountryrit over 7200 m, waarin 33 tot 35 hindernissen
zijn opgenomen (tegen de klok; maximaal toegestane tijd 16
minuten). De derde dag volgt een springconcours. Vooral aan het
paard worden in de military zwaardere eisen gesteld dan in enige
andere vorm van paardensport.
Anky van Grunsven in actie tijdens de
Nederlandse Kampioenschappen dressuur met het paard
Olympic Cocktail |
3. ORGANISATIE
Overkoepelende organisatie op het gebied van de paardensport in
Nederland is de Stichting Nederlandse Hippische Sportbond (NHS).
Bij deze stichting zijn in totaal zestien organisaties
aangesloten, ingedeeld in vier afdelingen: 1. Afdeling Recreatie
(Federatie van Nederlandse Rijscholen [FNRS]; Nederlandse Ruiter
Sport Vereniging [NRSV]; Stichting Recreatieruiter [SRR],
belangenbehartiging en uitgifte Ruiterbewijs en Koetsiersbewijs;
Nederlandse Bond van Verenigingen van het Aangespannen Paard
[NBVAP]). 2. Afdeling Basiswedstrijdsport (Koninklijke
Nederlandse Federatie van Landelijke Rijverenigingen en Ponyclubs
[KNF]; Nederlandse Katholieke Bond van Landelijke Rijverenigingen
en Poneyclubs [NKB]; Nederlandse Bond van Rij- en
Jachtverenigingen [NBVR]; Nederlandse Poney en Paarden Club
[NPC]). 3. Afdelingen Gespecialiseerde Wedstrijdsport Rijpaarden
(Nationale Federatie voor Springruiters [NFS]; Nederlandse
Vereniging van Dressuurruiters [NVDR]; Nederlandse Samengestelde
Wedstrijd Vereniging [NSWV], speciaal military-ruiters en
-amazones; Vereniging van Concours Hippique gevende organisaties
[VVCO]). 4. Afdeling Gespecialiseerde Wedstrijdsport Aangespannen
Paarden (Vereniging van Eigenaren en Rijders Tuigpaarden [VERT];
Nederlandse Hackney Club; Vereniging Samengestelde
Wedstrijdmensport Nederland [VSWMN]; Vereniging het Friese
Tuigpaard [VFT]). De draf- en rensport is georganiseerd in de
Stichting Nederlandse Draf- en Rensport ('s-Gravenhage).
In België bestaan de Koninklijke Belgische Ruitersportfederatie
(voor paardensport buiten wedstrijdverband), de Jockey-club de
Belgique (rensport) en de Fédération Nationale des Sociétés
de Courses au Trot de Belgique (drafsport).
AFBEELDINGEN VAN ANDERE PAARDENSPORTEN:
Rensport: de laatste 200 m. De paarden naderen het einde van een race in Newbury, Engeland, terwijl de toeschouwers langs de kant hun favoriet toejuichen. Dit is een typisch Europese renbaan omdat de paarden op gras lopen en niet op klei of zand, zoals in Noord-Amerika gebruikelijk is. |
Paard en berijder springen over een waterhindernis tijdens het cross-country-onderdeel van een military. Robert Harding Picture Library Military |
Sulky, pikeur en paard -- Harddraverij als sport gebeurt met speciaal getrainde paarden die zijn ingespannen voor een lichtgewichtwagen, de sulky. De sport is vooral populair in de Verenigde Staten. |
Het vlakkebaanrennen In Noord-Amerika vindt vlakkebaanrennen meestal plaats op een ovale of driehoekige baan van ongeveer een mijl (1,6 km) lang. Er doen voornamelijk volbloedpaarden mee. Een populair element van de sport is het wedden. |